Nội dung chính
Trong bối cảnh thị trường cạnh tranh khốc liệt, việc xây dựng và duy trì một đội ngũ gắn kết, hiệu suất cao là thách thức lớn đối với mọi doanh nghiệp, đặc biệt là các SME đang tăng trưởng. Giống như một huấn luyện viên phải quản lý những cầu thủ tài năng với cái tôi lớn trong phòng thay đồ, các CEO, Founder và quản lý SME cũng cần nghệ thuật để dung hòa các cá tính, tối ưu hóa năng lực cá nhân vì mục tiêu chung. Bài viết này, một phần trong chuỗi “Chiến thuật Quản lý Nhân sự từ Thế giới Bóng đá đỉnh cao”, sẽ đi sâu vào “Nghệ thuật quản trị phòng thay đồ” của Zinedine Zidane – người đã biến Real Madrid thành cỗ máy chiến thắng – và rút ra những bài học vô giá cho lãnh đạo SME Việt Nam.
Zidane không chỉ là một huyền thoại sân cỏ mà còn là một trong những huấn luyện viên thành công nhất lịch sử, đặc biệt trong việc quản lý những siêu sao đắt giá nhất thế giới. Bí quyết của ông không nằm ở những giáo án chiến thuật phức tạp mà ở khả năng thấu hiểu, kết nối và truyền cảm hứng, biến một tập thể gồm nhiều cá nhân xuất chúng thành một khối thống nhất. Đây chính là “điểm chạm” mà các lãnh đạo SME có thể học hỏi để giải quyết vấn đề nhân sự trong tổ chức của mình.
Zidane – Người Kiến Tạo Sự Hài Hòa Từ Những Ngôi Sao
Dưới triều đại Zidane, Real Madrid giành 3 chức vô địch Champions League liên tiếp, một kỳ tích chưa từng có. Thành công này không chỉ đến từ tài năng của các cầu thủ mà còn từ tài “quản trị phòng thay đồ” bậc thầy của ông. Zidane đã biến một tập thể vốn nổi tiếng với những cái tôi lớn thành một đội bóng gắn kết và đầy khao khát.
1. Thấu hiểu và Tôn trọng Cá tính: Chìa khóa vàng cho SME
Zidane dành thời gian tìm hiểu từng cầu thủ: Ronaldo, Ramos, Modric, Kroos, Bale… Ông biết họ nghĩ gì, họ muốn gì, họ cần gì. Ông không áp đặt một công thức chung mà tiếp cận mỗi người theo cách riêng, phù hợp với tính cách và vai trò của họ. Ông tôn trọng tài năng và cái tôi của họ, nhưng cũng khéo léo định hướng để cái tôi đó phục vụ cho tập thể.
Bài học cho SME:
- Đi sâu vào từng cá nhân: Đừng chỉ nhìn nhân viên qua bảng mô tả công việc. Hãy dành thời gian tìm hiểu về động lực, khát vọng, điểm mạnh, điểm yếu và cả những lo lắng của từng thành viên.
- Cá nhân hóa phương pháp quản lý: Một nhân viên Gen Z có thể cần sự linh hoạt và phản hồi nhanh chóng, trong khi một nhân viên kỳ cựu lại đề cao sự ổn định và công nhận kinh nghiệm. Không có một công thức “đúng cho tất cả”.
- Giao tiếp đa dạng: Sử dụng nhiều kênh và cách thức giao tiếp để tiếp cận từng người, từ trò chuyện trực tiếp 1-1, email, tin nhắn hay các buổi họp nhóm không chính thức.
2. Giao Tiếp Minh Bạch và Trực Tiếp: Xây dựng lòng tin
Zidane nổi tiếng với sự thẳng thắn nhưng rất tinh tế. Ông không ngần ngại đưa ra những quyết định khó khăn như xoay vòng cầu thủ, để siêu sao như Gareth Bale ngồi dự bị, nhưng luôn giải thích rõ ràng lý do. Sự minh bạch này giúp cầu thủ hiểu được vai trò của mình và tin tưởng vào quyết định của huấn luyện viên, ngay cả khi không hài lòng.
Bài học cho SME:
- Rõ ràng về kỳ vọng và vai trò: Mọi nhân viên cần biết chính xác mình được kỳ vọng điều gì và vai trò của họ đóng góp ra sao vào bức tranh lớn của công ty.
- Phản hồi trung thực nhưng xây dựng: Đừng né tránh những cuộc trò chuyện khó khăn. Đưa ra phản hồi kịp thời, cụ thể, và tập trung vào hành vi chứ không phải cá nhân. Hãy nhớ mục tiêu là giúp họ phát triển.
- Giữ lời hứa: Sự nhất quán giữa lời nói và hành động là nền tảng của lòng tin. Nếu bạn nói sẽ làm điều gì đó, hãy làm điều đó.
3. Đặt Lợi Ích Tập Thể Lên Hàng Đầu: Sức mạnh của đoàn kết
Dưới thời Zidane, ngay cả Cristiano Ronaldo – người có cái tôi khổng lồ – cũng chấp nhận việc xoay vòng, điều chưa từng có trước đó. Zidane đã thành công trong việc gieo vào tâm trí các cầu thủ rằng vinh quang tập thể quan trọng hơn thành tích cá nhân. Mọi thành viên đều chiến đấu vì huy hiệu trên ngực áo, không phải vì tên mình trên lưng.
Bài học cho SME:
- Xây dựng tầm nhìn và giá trị chung: Thiết lập một mục tiêu rõ ràng và hấp dẫn mà mọi người đều muốn hướng tới. Khắc sâu các giá trị cốt lõi vào mọi hoạt động của công ty.
- Khen thưởng và công nhận nỗ lực tập thể: Ngoài các phần thưởng cá nhân, hãy tìm cách công nhận và tôn vinh những thành tích đạt được nhờ sự hợp tác của cả đội.
- Khuyến khích hợp tác, giảm cạnh tranh nội bộ: Tạo môi trường mà nhân viên hỗ trợ lẫn nhau, thay vì cạnh tranh một cách không lành mạnh. Các dự án liên phòng ban là một cách hiệu quả.

4. Quản Lý Cái Tôi Hiệu Quả: Dĩ hòa vi quý nhưng không yếu mềm
Zidane, với tư cách là một cựu siêu sao, có được sự tôn trọng tự nhiên từ các cầu thủ. Ông không cần phải la hét hay ra oai, nhưng lời nói của ông có sức nặng. Ông biết cách xoa dịu cái tôi, nhưng cũng không ngần ngại đưa ra kỷ luật khi cần thiết. Ông là một nhà lãnh đạo biết lắng nghe nhưng cũng biết khi nào cần quyết đoán.
Bài học cho SME:
- Tạo dựng uy tín cá nhân: Lãnh đạo cần có năng lực chuyên môn, sự chính trực và khả năng truyền cảm hứng. Hành động nhất quán và gương mẫu là cách tốt nhất để tạo uy tín.
- Kênh thoát cho cái tôi: Cung cấp cơ hội cho các cá nhân xuất sắc thể hiện tài năng, dẫn dắt các dự án, hoặc trở thành người cố vấn. Điều này giúp họ cảm thấy được công nhận mà không làm ảnh hưởng đến sự gắn kết chung.
- Giữ vững nguyên tắc: Mặc dù dĩ hòa vi quý, nhưng lãnh đạo phải có những nguyên tắc không thể thỏa hiệp về đạo đức, kỷ luật và văn hóa công ty.
Bài Học Đắt Giá Cho Lãnh Đạo SME: Biến “Siêu Sao” Thành Sức Mạnh Tập Thể
Quản lý một đội ngũ nhân sự trong SME cũng giống như điều hành một đội bóng. Đôi khi bạn có những “siêu sao” với tài năng vượt trội nhưng cũng đi kèm với cái tôi lớn, hoặc những cá nhân có phong độ thất thường. Áp dụng tư duy của Zidane có thể giúp bạn:
1. Tuyển Dụng Không Chỉ Vì Kỹ Năng, Mà Vì Văn Hóa
Zidane được trao các cầu thủ đẳng cấp, nhưng ông cũng cần người phù hợp với triết lý của mình. Tương tự, SME cần tập trung không chỉ vào kỹ năng chuyên môn mà còn vào sự phù hợp về văn hóa. Một cá nhân xuất sắc về kỹ năng nhưng có thái độ tiêu cực hoặc không hợp tác có thể phá vỡ cả tập thể. Hãy tìm kiếm những “culture add” (người bổ sung cho văn hóa) thay vì chỉ “culture fit” (người phù hợp với văn hóa).
2. Phát Triển Khả Năng Lắng Nghe Chủ Động
Zidane thường được miêu tả là một người lắng nghe nhiều hơn nói. Trong vai trò lãnh đạo SME, việc lắng nghe chủ động không chỉ giúp bạn thấu hiểu nhân viên mà còn giúp phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn, từ mâu thuẫn nội bộ đến các vấn đề về hiệu suất hay sự bất mãn. Tạo ra các kênh phản hồi an toàn và thường xuyên để nhân viên có thể chia sẻ suy nghĩ của mình.
3. Xây Dựng Cầu Nối Giữa Các Cá Nhân
Zidane khuyến khích sự gắn kết không chỉ trên sân cỏ mà còn ngoài đời. Các hoạt động teambuilding, các buổi giao lưu ngoài giờ làm việc hay đơn giản là việc tạo ra một không gian làm việc mở, thoải mái có thể giúp nhân viên gắn kết với nhau hơn, từ đó xây dựng lòng tin và tinh thần đồng đội. Khi có mâu thuẫn, sự gắn kết này sẽ là “tấm đệm” giúp họ dễ dàng hóa giải.
4. Vai Trò Của Lãnh Đạo Là Người Dẫn Dắt, Không Phải Độc Tài
Zidane trao quyền và tin tưởng vào khả năng của cầu thủ. Ông không ra lệnh mà là người hướng dẫn, người đưa ra giải pháp và hỗ trợ. Lãnh đạo SME cần học cách phân quyền, tin tưởng vào nhân viên của mình. Khuyến khích sự chủ động, sáng tạo và trao cơ hội để họ phát triển. Khi nhân viên cảm thấy được tin tưởng, họ sẽ cống hiến hết mình.
Kết luận
Nghệ thuật “quản trị phòng thay đồ” của Zinedine Zidane không chỉ là bài học cho giới bóng đá mà còn là một kim chỉ nam cho các lãnh đạo SME trong việc xây dựng đội ngũ. Bằng cách thấu hiểu, giao tiếp minh bạch, đặt lợi ích tập thể lên hàng đầu và quản lý cái tôi một cách khéo léo, bạn có thể biến những cá nhân xuất sắc thành một tập thể vững mạnh, đoàn kết, sẵn sàng vượt qua mọi thách thức và đạt được những thành công vang dội, giống như cách Zidane đã làm với Real Madrid. Hãy bắt đầu áp dụng những chiến thuật này ngay hôm nay để Lean-HR thực sự trở thành tài sản quý giá nhất của doanh nghiệp bạn.
💡 Bài viết này nằm trong chủ đề: Chiến thuật Quản lý Nhân sự từ Thế giới Bóng đá đỉnh cao
