Nội dung chính
Mỗi CEO, Founder hay nhà quản lý SME Việt Nam đang phát triển đều hiểu rằng, tài sản quý giá nhất không phải là sản phẩm hay công nghệ, mà chính là con người. Tuy nhiên, việc xây dựng một đội ngũ gắn kết, tràn đầy năng lượng và có tinh thần đồng đội mạnh mẽ lại là một thách thức không nhỏ. Làm thế nào để các thành viên không chỉ làm việc mà còn “chiến đấu” cùng nhau vì mục tiêu chung?
Đôi khi, câu trả lời lại nằm ở những nơi tưởng chừng không liên quan – như thế giới bóng đá đỉnh cao. Trong chuỗi bài viết về “Chiến thuật Quản lý Nhân sự từ Thế giới Bóng đá đỉnh cao”, chúng ta sẽ cùng khám phá những bài học quản trị con người có giá trị. Và hôm nay, chúng ta sẽ đi sâu vào triết lý làm nên tên tuổi của Jürgen Klopp: chiến thuật “Gegenpressing” – một bí quyết không chỉ hiệu quả trên sân cỏ mà còn có thể thay đổi cách bạn xây dựng đội ngũ SME của mình.
Gegenpressing không chỉ là một chiến thuật bóng đá đơn thuần; nó là một triết lý về sự chủ động, tinh thần đồng đội và khả năng phục hồi nhanh chóng. Áp dụng những nguyên tắc này vào quản trị nhân sự, đặc biệt trong môi trường năng động của các SME, có thể giúp bạn kiến tạo một đội ngũ không chỉ gắn kết mà còn có “tinh thần thép” – luôn sẵn sàng đối mặt và vượt qua mọi thử thách.
“Gegenpressing” là gì và tại sao lại phù hợp với SME?
“Gegenpressing” (phản công tổng lực ngay lập tức) là một chiến thuật bóng đá do huấn luyện viên Jürgen Klopp phát triển và nổi tiếng. Ý tưởng cốt lõi là ngay sau khi đội nhà mất bóng, thay vì lùi về phòng ngự, toàn bộ đội hình sẽ lập tức gây sức ép cao độ lên đối phương để giành lại quyền kiểm soát bóng càng nhanh càng tốt, ở một vị trí cao trên sân. Đây không phải là việc ai đó làm một mình, mà là nỗ lực tập thể, đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng, tốc độ phản ứng và thể lực bền bỉ.
Vậy tại sao triết lý này lại phù hợp với các SME?
- Nguồn lực hạn chế: Giống như một đội bóng không có ngân sách chuyển nhượng khổng lồ, SME cần tận dụng tối đa nguồn lực hiện có – chính là con người của bạn. Không thể lãng phí bất kỳ khoảnh khắc hay cơ hội nào.
- Tính linh hoạt & Tốc độ: Thị trường SME thay đổi nhanh chóng. Khả năng phản ứng tức thì, điều chỉnh chiến lược và giải quyết vấn đề ngay lập tức là yếu tố sống còn.
- Văn hóa chủ động: SME không có chỗ cho sự thụ động. Mỗi thành viên cần là một “chiến binh” sẵn sàng ra trận, không chờ đợi mệnh lệnh mà chủ động tìm cách đóng góp.
- Sức mạnh tập thể: Trong môi trường SME, không ai là “ngôi sao” có thể gánh vác tất cả. Sự gắn kết và hỗ trợ lẫn nhau là chìa khóa để vượt qua những khó khăn, thách thức.

Những nguyên tắc “Gegenpressing” trong Quản trị Nhân sự
Hãy cùng phân tích các nguyên tắc cốt lõi của Gegenpressing và cách chúng ta có thể chuyển hóa chúng thành chiến lược quản trị nhân sự hiệu quả cho doanh nghiệp của bạn.
1. Tinh thần chủ động và trách nhiệm cá nhân: “Ngay khi mất bóng, giành lại ngay!”
Trên sân cỏ, khi một cầu thủ mất bóng, anh ta không đứng yên than vãn mà ngay lập tức lao vào đoạt lại.
- Áp dụng vào HR:
- Tạo văn hóa sở hữu công việc (Ownership): Khuyến khích nhân viên coi công việc là của mình, không phải của cấp trên. Khi gặp vấn đề (mất bóng), họ cần chủ động tìm giải pháp (giành lại bóng) thay vì đợi sếp chỉ đạo hay đổ lỗi.
- Phân quyền mạnh mẽ: Trao quyền cho nhân viên đưa ra quyết định trong phạm vi trách nhiệm của họ. Điều này không chỉ giúp họ phát triển mà còn thúc đẩy tốc độ giải quyết vấn đề.
- Khuyến khích tư duy giải quyết vấn đề: Thay vì chỉ báo cáo vấn đề, nhân viên nên được khuyến khích trình bày cả giải pháp đề xuất.
2. Sức mạnh của sự gắn kết và hỗ trợ lẫn nhau: “Pressing theo khối, không để ai đơn độc.”
Trong Gegenpressing, không có cầu thủ nào pressing một mình. Cả đội di chuyển đồng bộ, tạo thành một “khối” để vây hãm đối phương.
- Áp dụng vào HR:
- Thúc đẩy hợp tác liên phòng ban: Phá bỏ các “silo” (văn hóa chia rẽ phòng ban). Tạo ra các dự án chéo, các buổi họp mặt liên phòng để mọi người hiểu và hỗ trợ công việc của nhau.
- Xây dựng cơ chế hỗ trợ nội bộ: Khuyến khích các hoạt động mentoring, coaching giữa các nhân viên. Tạo ra một môi trường mà mọi người sẵn lòng giúp đỡ đồng nghiệp khi họ gặp khó khăn.
- Gắn kết team qua mục tiêu chung: Đảm bảo tất cả nhân viên hiểu rõ mục tiêu lớn của công ty và thấy được vai trò của mình trong việc đạt được mục tiêu đó. Khi cả đội hiểu họ đang “chiến đấu” vì điều gì, sự gắn kết sẽ tự nhiên hình thành.
3. Thích ứng nhanh và học hỏi liên tục: “Điều chỉnh chiến thuật theo từng đối thủ.”
Klopp không bao giờ áp dụng một chiến thuật cứng nhắc. Ông và đội ngũ của mình luôn phân tích đối thủ, điều chỉnh đội hình và cách tiếp cận.
- Áp dụng vào HR:
- Văn hóa học hỏi không ngừng: Khuyến khích nhân viên tham gia các khóa đào tạo, chia sẻ kiến thức, và cập nhật xu hướng ngành.
- Khuyến khích thử nghiệm và chấp nhận thất bại có kiểm soát: Tạo không gian an toàn cho nhân viên thử nghiệm những ý tưởng mới. Coi thất bại là cơ hội để học hỏi và cải thiện, không phải là điều đáng sợ.
- Phản hồi liên tục (Continuous Feedback): Thay vì chỉ đánh giá hàng năm, hãy thiết lập các kênh phản hồi thường xuyên để nhân viên có thể học hỏi và điều chỉnh hành vi, kỹ năng kịp thời.
4. Văn hóa làm việc tràn đầy năng lượng và đam mê: “Cảm xúc trên sân cỏ, nhiệt huyết trong công việc.”
Đội bóng của Klopp luôn thi đấu với một tinh thần máu lửa, nhiệt huyết không ngừng, dù là một trận giao hữu hay chung kết Champions League.
- Áp dụng vào HR:
- Lãnh đạo truyền cảm hứng: Người lãnh đạo cần là người truyền lửa, thể hiện sự nhiệt huyết và đam mê với công việc, lan tỏa năng lượng tích cực đến toàn đội.
- Công nhận và khen thưởng kịp thời: Không chỉ là tiền bạc, những lời khen ngợi, sự công nhận đúng lúc cho những nỗ lực cá nhân và tập thể sẽ là nguồn động viên lớn.
- Tạo môi trường làm việc tích cực: Thiết kế không gian làm việc thoải mái, tổ chức các hoạt động gắn kết nội bộ, và khuyến khích sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống.
5. Vai trò của người lãnh đạo: “Nhạc trưởng của dàn hợp xướng Gegenpressing.”
Klopp không chỉ là một HLV, ông là một nhà tâm lý, một người truyền cảm hứng, người đặt niềm tin tuyệt đối vào cầu thủ của mình.
- Áp dụng vào HR:
- Lãnh đạo phục vụ (Servant Leadership): Người lãnh đạo không chỉ ra lệnh mà còn hỗ trợ, loại bỏ rào cản và tạo điều kiện tốt nhất để nhân viên phát huy.
- Minh bạch và giao tiếp cởi mở: Chia sẻ thông tin rõ ràng, lắng nghe ý kiến từ nhân viên và giải thích các quyết định.
- Xây dựng niềm tin: Tin tưởng vào khả năng của đội ngũ, ủy quyền và trao quyền. Khi nhân viên cảm thấy được tin tưởng, họ sẽ cống hiến hết mình.
Áp dụng “Gegenpressing” vào SME của bạn: Các bước thực hiện
Để biến những nguyên tắc Gegenpressing trừu tượng thành hành động cụ thể trong doanh nghiệp của bạn, hãy làm theo các bước sau:
1. Định hình lại Tầm nhìn & Văn hóa: Từ “làm việc” đến “chiến đấu cùng nhau”.
- Xác định giá trị cốt lõi: Làm rõ những giá trị mà công ty bạn muốn đội ngũ thể hiện (ví dụ: chủ động, hợp tác, học hỏi, trách nhiệm).
- Truyền thông tầm nhìn: Đảm bảo mọi nhân viên hiểu rõ mục tiêu lớn của công ty và cách công việc của họ đóng góp vào mục tiêu đó. Điều này tạo động lực “chiến đấu” chung.
2. Xây dựng cấu trúc đội ngũ linh hoạt: Đặt đúng người vào đúng vị trí và chức năng.
- Đánh giá năng lực hiện tại: Xác định điểm mạnh, điểm yếu của từng cá nhân và sắp xếp họ vào vị trí tối ưu để phát huy khả năng.
- Tạo nhóm làm việc linh hoạt: Khuyến khích các nhóm dự án tạm thời, liên phòng ban để giải quyết các vấn đề cụ thể, giống như Klopp linh hoạt thay đổi đội hình.
3. Phát triển kỹ năng và tư duy chủ động: Đào tạo không ngừng.
- Xác định khoảng trống kỹ năng: Thực hiện khảo sát hoặc đánh giá để nhận diện những kỹ năng mà đội ngũ cần cải thiện.
- Triển khai chương trình đào tạo: Tổ chức các khóa học nội bộ, workshop, hoặc hỗ trợ nhân viên tham gia đào tạo bên ngoài.
- Khuyến khích học hỏi từ kinh nghiệm: Xây dựng cơ chế chia sẻ bài học từ các dự án thành công và thất bại.
4. Tạo kênh giao tiếp cởi mở và phản hồi liên tục: Minh bạch và kịp thời.
- Thiết lập các buổi họp giao ban nhanh: Ngắn gọn, tập trung vào mục tiêu và thách thức.
- Sử dụng công cụ giao tiếp hiệu quả: Các nền tảng chat nội bộ, quản lý dự án để đảm bảo thông tin luôn được cập nhật.
- Văn hóa “open-door”: Khuyến khích nhân viên mạnh dạn chia sẻ ý kiến, phản hồi với cấp trên.
5. Công nhận và tôn vinh nỗ lực tập thể: “Không ai thành công một mình.”
- Tổ chức lễ kỷ niệm thành tựu: Không chỉ là những dự án lớn, mà cả những cột mốc nhỏ cũng cần được công nhận.
- Chương trình khen thưởng: Thiết kế các chương trình khen thưởng không chỉ dựa trên thành tích cá nhân mà còn cả sự hợp tác và đóng góp cho tập thể.
Thách thức và Lưu ý khi triển khai
Triển khai một triết lý như Gegenpressing không phải là một công tắc bật/tắt. Nó đòi hỏi sự kiên trì và cam kết từ Ban lãnh đạo:
- Sự phản kháng từ nhân viên: Một số nhân viên có thể quen với cách làm việc cũ, thụ động hơn. Cần thời gian và sự kiên nhẫn để thay đổi tư duy.
- Vai trò của người lãnh đạo: Lãnh đạo cần là người tiên phong, làm gương và liên tục truyền cảm hứng. Nếu lãnh đạo không “chơi” Gegenpressing, đội ngũ cũng sẽ không làm.
- Không phải là giải pháp “một sớm một chiều”: Xây dựng văn hóa cần thời gian. Đừng mong đợi kết quả ngay lập tức, mà hãy tập trung vào sự cải thiện dần dần.
Kết luận
Jürgen Klopp đã chứng minh rằng, với một triết lý rõ ràng và sự cam kết của toàn đội, một tập thể có thể vượt qua giới hạn của chính mình. Đối với các SME Việt Nam, nơi mỗi thành viên đều quý giá và mỗi nỗ lực đều có ý nghĩa, việc áp dụng các nguyên tắc của “Gegenpressing” vào quản trị nhân sự không chỉ là một chiến thuật, mà là một phương pháp kiến tạo sự gắn kết, tinh thần đồng đội và năng lực thích ứng vượt trội.
Hãy bắt đầu ngay hôm nay bằng cách trao quyền, khuyến khích sự chủ động, và xây dựng một văn hóa nơi mọi người không chỉ làm việc mà còn “chiến đấu” hết mình cùng nhau. Đó chính là bí quyết để SME của bạn không chỉ tồn tại mà còn vươn mình mạnh mẽ trên thị trường đầy cạnh tranh.
💡 Bài viết này nằm trong chủ đề: Chiến thuật Quản lý Nhân sự từ Thế giới Bóng đá đỉnh cao
